Bài thuốc phòng trị bệnh đường hô hấp lúc chuyển mùa

Khi trời sang thu, độ ẩm không khí giảm dần, thời tiết se lạnh, khả năng chống đỡ bệnh tật của cơ thể giảm; những đợt gió mùa khiến không khí nhiều bụi… là điều kiện thuận lợi để các loại virut, vi khuẩn gây bệnh phát triển. Với trẻ em và người già đây là lúc dễ bị cảm cúm và viêm nhiễm đường hô hấp như: viêm họng, hen phế quản, viêm mũi dị ứng...

Để chủ động phòng tránh các bệnh này khi giao mùa, xin giới thiệu một số bài thuốc để bạn đọc tham khảo áp dụng.

Viêm mũi dị ứng

Bệnh thường dai dẳng, khi trời trở lạnh, độ ẩm biến đổi thất thường là bệnh tái phát. Người bệnh thường có biểu hiện ngạt mũi, chảy nước mũi, hắt hơi, ngứa trong mũi, cuốn mũi sưng nề, xuất tiết nhiều kèm theo đau đầu, toàn thân mệt mỏi. Dùng một trong các bài thuốc:

Cát cánh là một vị thuốc trị viêm họng do phong hàn.

Bài 1:

phòng phong 10g, kinh giới 12g, thạch xương bồ 16g, tế tân 10g, nam hoàng bá 12g, bạch chỉ 10g, xuyên khung 10g, cát cánh 16g, hoàng kỳ 12g, thương nhĩ tử 16g, chi tử 12g, hạ khô thảo 12g, lá và cây cứt lợn 16g. Sắc uống ngày 1 thang.

Bài 2: xuyên khung 12g, bạch chỉ 10g, bán hạ 10g, quả ké 16g, bồ công anh 20g, đinh lăng 20g, kinh giới 16g, nam hoàng bá 16g, trần bì 12g, cát cánh 16g, sài đất 16g, chi tử 12g, đương quy 12g, sâm bố chính 16g, cam thảo 10g. Sắc uống ngày 1 thang.

Viêm, đau họng: Do thời tiết lạnh, sức đề kháng giảm sút, phong hàn thừa cơ xâm nhập gây bệnh. Người bệnh có các triệu chứng: đau họng, nuốt khó, tiếng nói thô, ho khạc đờm, có thể sốt nhẹ. Kiểm tra họng sẽ thấy họng đỏ, sưng nề, có sung huyết. Dùng một trong các bài thuốc:

Bài 1: tía tô, kinh giới, thạch xương bồ, xạ can mỗi vị 12g; huyền sâm, phòng sâm, đại táo, cam thảo mỗi vị 8g; lá xương sông, tang bạch bì, xa tiền thảo mỗi vị 16g; sinh khương 4g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.

Bài 2: ngân hoa 10g, liên kiều 12g, thổ phục linh 19g, kinh giới 12g, phòng phong 10g, trần bì 10g, cát cánh 16g, mạch môn 16g, thiên môn 12g, đương quy 16g, huyền sâm 15g, hoàng kỳ 16g, cam thảo 12g, ngũ vị 12g, mơ muối 12g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần. Uống 7 - 10 ngày là một liệu trình. Công dụng: chống viêm, hoạt huyết, thông phế đạo, giảm ho.

Hen phế quản

Thời tiết sang thu, nhiệt độ ngày và đêm chênh lệch nhiều làm bệnh hen tái phát, xuất hiện cơn hen, người bệnh khó thở, phế nang bị co thắt gây thiếu ôxy. Dùng một trong các bài thuốc:

Bài 1: bán hạ chế 10g, hậu phác 12g, ngưu tất 16g, ngũ vị 16g, cát cánh 12g, trần bì 12g, mạch môn 16g, tang bạch bì 16g, tang ký sinh 16g, cát căn 15g, tía tô 12g, sinh khương 4g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.

Rễ xương sông có tác dụng cắt cơn hen, dùng trước hoặc trong cơn hen rất tốt.

Bài 2:

phòng phong 10g, kinh giới 12g, tía tô 16g, thạch xương bồ 16g, bán hạ 12g, hậu phác 12g, rễ xương sông 16g, rễ chanh 12g, ngân hoa 10g, cát căn 16g, phòng sâm 16g, bối mẫu 10g, tang bạch bì 16g, xa tiền 12g, chích cam thảo 12g, trần bì 10g. Sắc uống ngày 1 thang. Công dụng: cắt cơn hen, dùng khi đang cơn hen hoặc trước cơn hen rất tốt.  

  Lương y Trịnh Văn Sỹ